Op basis van verzamelde kennis uit onderzoek, literatuur en de inbreng van OPEN-ziekenhuizen op Netwerkbijeenkomsten stelt de onderzoeksgroep Kennisdocumenten op. In een Kennisdocument wordt beknopt op een rij gezet wat er over dat thema bekend is. Sommige Kennisdocumenten zijn (wetenschappelijke) publicaties, andere zijn folderdocumenten t.b.v. gebruik in het Leernetwerk.

Cultuur

• J. Legemaate, ‘Just culture en het afleggen van verantwoording’, Tijdschrift voor Gezondheidsrecht 2018 (42) 2 pp. 107-108. In navolging van andere maatschappelijke sectoren, zoals de luchtvaart, is in de gezondheidszorg de aandacht voor een ‘just culture’ de afgelopen jaren sterk toegenomen. De regeling betreffende het veilig melden van incidenten in art. 9 lid 6 Wkkgz is daar een uiting van. Het melden van calamiteiten is niet ‘veilig’, wat betekent dat de IGJ een tuchtklacht kan indienen naar aanleiding van een calamiteitenmelding. Om draagvlak in de samenleving te behouden is het belangrijk dat maatregelen genomen kunnen worden in het geval van ernstige incidenten, maar daarvan moet zo terughoudend mogelijk gebruik worden gemaakt.

Disclosure

• Kennisdocument: “Het delen van calamiteitenrapportages met patiënten en hun naasten”. Op basis van de inzichten uit wetenschappelijke literatuur en de discussie op Netwerkbijeenkomst 2 hebben we een kennisdocument opgesteld over het delen van de calamiteitenrapportage met de patiënt en/of diens familie of nabestaanden. In vier stappen wordt uitgelegd waar ziekenhuizen aan moeten denken. D.d. mei 2019.
  
• Laarman, B.S., Akkermans, A.J., Friele, R., Legemaate, J., Bouwman, R. (2017) Calamiteitenrapportages delen met de patiënt? Leernetwerk OPEN legt de basis, Kwaliteit in Zorg. Het OPEN Kennisdocument wordt in deze bijdrage kort en bondig toegelicht.
• Stappenplan: In vier stappen naar een adequate reactie na een medisch incident. Op basis van de opgedane inzichten is een overzichtelijk stappenplan ontworpen waar aan gedacht moet worden na een medisch incident, uitgesplitst per betrokkene (zorgverlener, bestuurder, contactpersoon voor de patiënt en/of zorgverlener).
• Laarman, B.S. (2017) ‘De professionele standaard: wat is een open en eerlijke reactie na een medisch incident?’, Tijdschrift voor Gezondheidsrecht (4). Op basis van (internationale) wetenschappelijke literatuur en inzichten uit het OPEN Leernetwerk wordt in vijf stappen uitgelegd wat een open en eerlijke reactie zou moeten inhouden.

Klachten en claims

• Kennisdocument: “De afhandeling van verzoeken tot schadevergoeding”. Als een patiënt een verzoek tot schadevergoeding indient is het ziekenhuis verplicht daarover met de patiënt in gesprek te gaan en voortvarend een oordeel te geven. Op basis van inzichten uit literatuur en de resultaten van Netwerkbijeenkomst 3 hebben we een Kennisdocument opgesteld met vier aandachtspunten in de afhandeling van medische schade. D.d. mei 2019.
  
• Laarman, B.S. & Akkermans, A.J. (2017) De afwikkeling van medische schade onder de Wkkgz: de beloften van het klachtrecht voor patiënten, de eerste stappen naar verwezenlijking door de ziekenhuizen, en de eerste verrichtingen van de Wkkgz-geschilleninstanties, TVP (3) p. 57-79. De inwerkingtreding van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) heeft grote gevolgen voor de afwikkeling van schadeclaims in de zorg. Op grond van de Wkkgz zijn zorgaanbieders verplicht om een verzoek tot schadevergoeding zelf zorgvuldig te onderzoeken en te beoordelen, dat wil zeggen, conform de zorgvuldigheidsverplichtingen die gelden voor alle klachten in de zin van de Wkkgz, of die nu een financiële component bevatten of niet. Deze bijdrage geeft een overzicht van nieuwe ontwikkelingen en de stand van zaken m.b.t. klachten, claims en geschilleninstanties onder de Wkkgz.

OPEN rapportages

• Laarman, B.S., Bomhoff, M.C., Friele, R., Akkermans, A.J., Legemaate J.(2016) OPEN schriftelijke rapportage van het eerste jaar OPEN.-OPEN-schriftelijke-rapportage-3 Rapportage van het eerste jaar OPEN, waarin kennis uit wetenschappelijke literatuur en kennis opgedaan door onderzoek in de Nederlandse ziekenhuizen wordt samengebracht. In het rapport wordt voor patiënten, zorgverleners en bestuurders uiteen gezet wat er georganiseerd moet worden om openheid te kunnen waarborgen.
• Laarman, B.S., Akkermans, A.J., Legemaate, J., Bouwman, R., Friele, R.D. , ‘Ervaringen met de organisatie van een open beleid in ziekenhuizen: verslag van handelingsonderzoek’, Nivel: Utrecht, 2018. Rapportage van het tweede en derde jaar OPEN. De rapportage geeft inzicht in nieuwe ontwikkelingen op het gebied van openheid omtrent ongewenste gebeurtenissen en het delen van calamiteitenrapportages, begeleiding van patiënten, ondersteuning van zorgverleners en de afwikkeling van klachten en claims.